We  gaan  400  jaar  terug  in  de tijd  naar  Meerlo.  Daar treffen  we  rond  1600 de eerste familieleden aan. De  Wismansen  blijken  erg  honkvast.  De  meeste  vinden  we  nog  steeds terug in het huidige Noord-Limburg. Vanuit Meerlo werd rond 1700 verhuisd naar Merselo-Venray. Om dan enkele  eeuwen  in  de omgeving van  de  gemeenten  Venray en  Horst  te blijven. Maar ook in de Lingewaard bij Arnhem is een flinke tak ontstaan die zijn oorsprong vond  in Castenray.  Over  de  grens  komen we  afstammelingen  tegen  in  Frankrijk(vanuit Merselo),Verenigde  Staten (vanuit  Veulen-Venray),Duitsland  (vanuit  Castenray), Australie (vanuit de Lingewaard) en Nieuw Zeeland (vanuit Castenray).

De stamboom van Wismans laat drie hoofdtakken zien:

 

 

 

 

1. Venray: deze  vrij  solitaire  tak  zien  we  voornamelijk  in  Venray  en Merselo. Dit  is  tevens mijn tak. In 1884 ontstaat er een takje in Frankrijk.
2. Venray/Schaapscompagnie: dit is de omvangrijkste tak en die vinden we ook voornamelijk in Venray en omgeving . Hieruit stammen ook de leden Henricus en Martinus Wismans van de Schaapscompagnie Venray. En hieruit ontstaat in 1912 een tak in de Verenigde Staten.
3. Horst/Castenray: deze  vinden  we  voornamelijk  terug  in  omgeving  Horst  en  Castenray. Deze  tak  is  een  vertakking  van  de  Venray/Schaapscompagnie  tak. Hieruit  ontstaat  ook  de omvangrijke tak Arnhem/Lingewaard.

 

De  eerste  voorouders  die  ik  heb  kunnen  vinden  woonden  in  Meerlo. Daar  woonden  rond 1600  de families  Wismans  en  Kuenen.  In  1680  trouwde  Antonius  Kuenen  met  Gertrudis Wismans.  Zij  woonden  op  de  boerderij  van  de familie  Wismans.  Hun  kinderen  kregen  allen  de achternaam  Wismans.  Achternamen konden in die  tijd nog vrij  gekozen  worden en  er  was blijkbaar  een  goede  reden  om  het nageslacht Wismans  te  noemen.  Het  derde  kind  uit  de familie,  Simon, trouwde in 1717 met  Gerarda Janssen  en  kocht   in   1727   een   boerderij   in Merselo, de “Potteplats” op de Haag.

 

Uit het gezin van Simon en Gerarda ontstaan de twee eerste hoofdtakken.

1: De (groene) tak met zoon Gerardus. Dit is ook te tak waar ik uit stam.

2: De (rode) tak  met zoon Simon. Hieruit stammen de leden van de Venrayse Schaapscompagnie.

Deze tak (rode) zal ik in het kort eerst doornemen om daarna uitgebreider de eerste tak (groene) te doen.

Deze Simon   trouwde in   1746 met  Jeanne Baltessen en  verhuisde van Potteplats naar een boerderij in de Merselse paes. (huidige Pas 3).De jongst zoon van Simon en Jeanne, Theodorus trouwde in 1793 met Maria Hagens en verhuisde  naar  Horst.  Hieruit  groeide  de derde tak Horst/Castenray en later Arnhem/Lingewaard. Een van hun oudere zonen, ook Simon geheten, bleef op de Pas wonen en trouwde in 1774 met Margaretha Claessens. De  oudste  zoon  van  Simon  en  Margaretha,  Gerardus,  trouwde  in  1800  met  Anna  Maria Thielen  en  verhuisde  naar  Leunen. Twee  kleinzonen  van  Gerardus  en  Anna  Maria  zijn  de leden  van  de  Venrayse  Schaapscompagnie,  Henricus  en  Martinus  Wismans. Beide  zijn  ruim 30  jaar  lid  geweest  van  de  Grote  Compagnie. Jacobus  Martinus  de  zoon  van  Martinus Wismans  emigreerde in  1912  naar  Amerika. Hij  trouwde  rond  1915  met  de  Nederlandse Theodora  Lemmers  en zij kregen  zes  kinderen.  Nu  wonen  er  ongeveer  40-50  nazaten voornamelijk in de staat Wisconsin en in staten aan de oostkust.

Terug  naar  onze  tak  (groene),  naar  Gerardus, oudste zoon  van  Simon  uit  Meerlo  en Gerarda Janssen uit Venray. Gerardus werd in 1718 geboren, dus niet op Potteplats. Hij nam de  boerderij  wel  over  van  zijn  ouders.  Hij  trouwde  twee  maal.  Eerst  in  1745  met  Joanna Janssen (één zoon) en in 1746 met Margaritta Peeters (10 kinderen). Zoon  Simon  uit  het eerste  huwelijk  trouwt  in  1782  met  Helena Heijligers. Hun  oudste  zoon  Johannes  was  dienstplichtig  militair  in het  leger  van  Napoleon.  Na  aanvankelijk  te  zijn  gedeserteerd  is  hij terug  gekeerd  in  het  leger en  is de veldtocht van  Napoleon naar Moskou in 1812 ook hem fataal geworden.

Vervolgens nam zoon Gerardus uit het tweede huwelijk de boerderij over.  Hij  trouwde  in  1789  met  Johanna  Hermkens. Ook  hun  oudste zoon Simon was dienstplichtig militair in het leger van Napoleon en is sinds 1807 vermist of gedeserteerd. Na  het  overlijden  van  de  ouders  Gerardus  en  Johanna,  werd  Potteplats  overgenomen  door dochter Anna Maria, die in 1826 trouwde met Johannes Smulders. Zoon Leonard kocht in hetzelfde jaar een  boerderij  in  Venray van   de molenaarsfamilie  Joonen.  Op de hoek Hoenderstraat –Langeweg. Een jaar later trouwde hij met Petronella Jennneskens en er werden vier  kinderen geboren. Leonard  heeft  maar  11  jaar  van  de  boerderij  kunnen  genieten.  Hij  overleed  in  1837.

Vanaf dat  moment  runde Petronella  de  boerderij,  weliswaar  met hulp  van  knechten, maten en herders en  later  met  zoon  Gerard. De  boerderij  was  zo  groot,  dat  er  in  1860  wel  twintig mensen woonden, waaronder een vijftal studenten. Hoewel  Gerard  de  oudste  en  enigste  zoon  was, nam  hij  de  boerderij aan  de  Hoenderstraat niet  over.

Na  het  overlijden  van  vader  Leonard  werkte  hij  wel  een  hele  tijd thuis  op  het bedrijf,  maar trouwde  in  1857  met Petronella Jans  uit  Merselo en  vestigde  zich  daar  op  de boerderij van de ouders van Petronella. Zij was enigst kind.  Dat  maakte  het  overnemen  van het  bedrijf  in  de  Straat  (huidige  Veldstraat 24) een    stuk    gemakkelijker.    De boerderij  is plaatselijk  ook  bekend  als  ‘Stegesplats’. Vermoedelijk doordat er vóór de familie Jans drie generaties Versteegen gewoond hebben. In   het   gezin   Wismans-Jans   werden   acht kinderen  geboren.

Zoon  Johannes  (Jean) vertrok  in  1884  naar  Frankrijk  als  herder voor een van de Venrayse Schaapscompagnieën.  Hij  trouwde  in  1892 met  Sophie  Catez  en  vestigde  zich  in  het Noord Franse Labourse. Jean hield zich ook bezig met de schapenhandel. Zijn kleinzoon Jean  Claude  woont  nog  steeds  in  Labourse in de voormalige boerderij waar de schapenhandel destijds was gevestigd. Zie  hieronder naambordje schapenhandel Wismans-Catez in Labourse P.D.C.

De oudste zoon Antoon trouwde in 1889 met Maria Theresia Michels uit Merselo. Omdat er thuis  op  de  boerderij  te  weinig  werk  was  voor  twee  gezinnen  vestigde  het  jonge  paar  zich tijdelijk  in  Groeningen,  gemeente  Vierlingsbeek.  Hier  runde  Antoon  een  boerderij  en  een herberg. 1901 kwamen Antoon en Maria terug naar Merselo en namen het ouderlijk bedrijf over.  Hier  werd  het  bedrijf  uitgebouwd.  Woeste grond  aan  de  rand  van  de  peel  werd ontgonnen.

Het  gezin  Wismans-Michels telde één zoon en zes dochter waarvan er drie in het klooster gingen.  Nel trouwde met  Martinus  Poels.  Na  het  vroege  overlijden  van Martinus  kwam  Nel met  vier  kleine  kinderen  terug  naar  huis  om  met  haar  ouders  de  boerderij  te  runnen.  Trui trouwde met Petran van Dijck en vestigde zich in Ysselsteyn. Grad, de enigste zoon, trouwde met Anna Maria Poels en vestigde zich op de boerderij van de familie Poels in de Pas. (Pas 3).

Grad  Wismans,  mijn  opa,  had al  jaren meegewerkt  op  de  boerderij  in  de  Veldstraat en o.a. woeste grond ontgonnen. Dit bedrijf zou hij overnemen. Maar doordat zijn zuster Nel, na het overlijden  van  haar  man,  terugkwam  naar het  ouderlijk  huis,  kon  dat  niet  doorgaan.

Grad en  Marie  Poels  trouwden  in  1924  en vestigden zich op de boerderij van Poels aan de  Pas. In  1934,  bij  de  geboorte  van  de tweeling   Jan en Nellie kwam   Marie   te overlijden. Het  gezin  bestond  in  middels  uit zeven  kinderen.  Tonie, Toon,  Teng,  Gerrit, Mia, Jan en Nellie.Grad hertrouwde in 1942 met Johanna Pouwels uit Ysselsteyn.

In  1959  werd  het  bedrijf  aan  de  Pas  voortgezet  door  mijn  vader  Gerrit.  Hij  trouwde in  dat jaar met mijn moeder Lea Tacken uit Meterik. Er werden vier kinderen geboren. Henk, ikzelf dus, Marjo, Truus en Jeanny. Vader is 2 maart 2015 overleden.

Ik  woon  nog  steeds  op  de  Pas  3  in  Merselo.  In  1989  getrouwd  met  Truus  Broeren.  We hebben drie kinderen. Marloes, Harm en Rens.

Merselo, augustus 2016

Henk Wismans